Tương truyền sự tích nhẫn đá tỳ hưu

Nhẫn bạc tỳ hưu thạch anh vàng

- Truyền thuyết nhẫn con Tỳ Hưu thời vua Minh Thái Tổ

Tương truyền rằng, thời vua Minh Thái Tổ lập nước gặp lúc ngân khố cạn kiệt, vua lo lắng, mất ăn mất ngủ ngày đêm để nghĩ phương kế nhưng càng nghĩ lại càng chẳng ra. Một hôm nọ, vua đang mơ màng thì thấy con vật lạ đầu lân mình to, chân to, lại có thêm một cái sừng trên đầu đứng trước khu vực trước cung điện vua. Nó nuốt nhanh những thỏi vàng ròng to, sáng lóa mang đến dâng vua.

Theo thầy phong thủy tính toán, khu vực mà con vật lạ ấy xuất hiện chính là cung tài và đất linh, điều đó chứng tỏ trời rất đồng lòng và đã cử thần linh đến giúp vua lập nghiệp lớn. Sau giấc mơ đó, vua bắt đầu cho xây cổng thành to trên trục Bắc Nam, lối dẫn vào Tử Cấm thành, ngay tại chỗ con vật xuất hiện trong giấc mơ. Con linh vật này có mặt của con lân đực nhưng lại có sừng và râu, mình nó khá to, mông to như mông bò, có đuôi dài, có chùm lông đuôi rậm. Một điểm lạ là con vật này không ăn thức ăn bình thường mà chỉ ăn châu báu, vàng, bạc. Đặc biệt không có hậu môn, do vậy chỉ có ăn vào mà không thể thoát đi đâu cho dù bụng no căng.

- Chuyện nhẫn con Tỳ Hưu xưa

Từ ngày có con linh vật ấy, ngân khố triều Minh ngày càng đầy lên, cuộc sống của dân tình ngày càng sung túc. Sau đấy, vua ra lệnh cho tạc tượng linh vật bằng loại ngọc quý nhất là ngọc phỉ thúy và đặt lên nơi cao nhất của Tài môn. Không chỉ tạc tượng, chỉ giới quý tộc hoàng thất mới được dùng nhẫn con Tỳ Hưu trong các dịp trọng đại. Từ đấy về sau, nhà Minh ngày càng thôn tính được nhiều nước nhỏ, mở rộng địa giới ra xa. Tương truyền, đây chính là triều đại giàu có nhất trong lịch sử Trung Hoa cổ đại.

Tiếp sau nhà Minh là các triều đại lớn như Mãn Thanh, họ vẫn luôn sung bái và tin vào sự màu nhiệm của nhẫn con Tỳ Hưu mang lại.

Thời ấy, không được ai có các đồ vật quý giống vua, bởi sẽ đều bị khép vào tội phạm thượng. Nhưng với sự linh nghiệm, thần kỳ mà linh vật này đem lại, các quan đều lén lút tạc tượng và chế tác nhẫn con Tỳ Hưu đặt trong thư phòng kín, có khi đặt ở cả cung tài với quan niệm “dẫn tiền vào nhà”. Nhà quan cũng không thể tự khắc được mà phải nhờ đến thợ khắc ngọc. Sự linh nghiệm mà Tỳ Hưu mang lại khiến từ vua cho đến quan đại thần từ lớn đến nhỏ và cả những tầng lớp bình dân như người thợ ngọc cũng tạc Tỳ Hưu để cầu may.

- Chuyện nhẫn con Tỳ Hưu liên quan đến Hòa Thân

Hòa Thân nổi tiếng là một viên quan gian thâm, đầy mưu mẹo và vô cùng giàu có trong lịch sử nhà Thanh.

Thuở thiếu thời, nhà Hòa Thân rất nghèo. Nhà ông ta nghèo đến nỗi không có đủ 10 lượng bạc trắng để nộp cho quan trên nhằm xin lại chức quan nhỏ mà cha truyền lại. Nhờ cha vợ (ông Liêm sau này) cho 10 lạng bạc mà cũng chính là cơ hội – bước ngoặt lớn làm nên tên tuổi của Hòa Thân trong quan trường.Thời vua Càn Long, Hòa Thân được mệnh danh là nhân vật tai to mặt lớn “dưới 1 người trên triệu người”. Ngân khố nhà vua ngày càng vơi trong khi nhà Hòa Thân ngày càng giàu lên.

Đến khi mọi tội lỗi của Hòa Thân bị vạch trần, quan quân mới tá hỏa khi tịch thu được tài sản gấp 10 lần ngân khố nhà vua có. Trong quá trình điều tra đó, triều đình phát hiện ra 2 vật trấn thạch được cất giấu trong núi đá giả, đó chính là con Tỳ Hưu và chữ Phúc do chính vua Khang Hy tặng bà nội, nhân dịp mừng thọ. Chỉ khi đập vỡ hòn giả sơn, quan thần mới phát hiện ra con Tỳ Hưu trong núi đá ấy to hơn rất nhiều lần của vua.

Chất liệu tạc nên cũng là loại ngọc phỉ thúy xanh lý mát rượi, trong khi vua chỉ cho tạc linh vật bằng ngọc. Quan sát kỹ bụng và mông con Tỳ Hưu của Hòa Thân cũng to hơn linh vật của vua, và như vậy nhà Hòa Thân chứa được nhiều vàng và bạc gấp nhiều lần vua.

Sau khi tịch thu con Tỳ Hưu và tài sản đồ sộ nhà Hòa Thân, nhà vua không thể tịch thu chữ Phúc mà vua Khang Hy tặng bởi nó được gắn chết với đá hồng ngọc. Nếu cố tình đập đá để lấy chữ như vậy chữ Phúc sẽ tan. Hơn nữa, nó lại do vua tặng nên không ai dám phạm thượng. Do vậy đành để chữ Phúc lại cho nhà Hòa Thân. Chính vì lẽ đó, dù phạm nhiều tội tày đình nhưng trong vụ án Hòa Thân chỉ một mình ông ta bị xử chết, thay vì bị tru di tam tộc.

Cũng chính sự linh nghiệm truyền lại qua các truyền thuyết mà ngày nay linh vật này còn được chế tác thành nhẫn con Tỳ Hưu làm đồ trang sức toát lên vẻ sang trọng, quý phái mà còn với mong muốn giúp công danh tấn tới và sự bình an lâu dài cho người sở hữu chúng.